Hadiyd Sûresi: 1-29

AÇIKLAMA:

 

Hadiyd Sûresi’nin nüzûl vakti ile ilgili ihtilaflı rivayetler vardır... Mekke’de Hz. Ömer’in müslüman olmasından önceye, Medine’de Mekke Fethi’nden sonraya koyanlar vardır!.. Bu rivayetleri, sûre’nin metni ve siyer realitesi ile bütünleştirmek mümkün görünmüyor!.. 

10.âyetteki “el-Feth” kelimesini, sadece Mekke’nin Fethi ile kayıtlamayıp –ki, sûre’nin ana temâsı bu değil; iman ve infak- Kurân’da öteden beri kullanılan bir kavram olarak düşünürsek zaten mesele hallolur!..

Medine dönemi’nde “İNFAK”ın bir maksadı da cihâd/savaş dâhil, Allâh yolunda ve Rasûlullâh (a.s)’ın işlevi için harcamaktı!..

Mekke baskılarından hicretle kurtulmuş, başarılı seriyyeler ve Bedir ile genişlemiş müslümanlara (mal ve can’dan) infak edin!” yanında “Ehl-i kitap GİBİ –din/ibadet işlevinin maksadından kopmuş, Rasûl’e/Zikre duyarsız, hakikate aşksızOLMAYIN!” uyarıları yapılıyor!.. Nitekim 16.âyetin Medine dönemi’ne ait sebeb-i nüzûl rivayeti bu yöndedir!..

Ehl-i kitap’a da “İş, sadece bildiğiniz ibadet ve muameleden ibaret değil; Allâh’ın fazlı (özel rahmeti, kudret yollu çıkış) da vardır!” deniliyor!.. Bu sûre’nin son âyetlerinin konusu bu yöndedir!..

 

“B”İsmillâhir Rahmânir Rahıym

1-) Sebbeha Lillâhi ma fiysSemâvati velArd* ve HUvel’AziyzülHakiym;

Semâlarda ve arzda olan her şey Allâh’ı (işlevleriyle) tespih etmektedir! “HÛ” Aziyz’dir, Hakiym’dir.

2-) LeHU mülküsSemâvati vel’Ard* yuhyiy ve yumiyt* ve HUve ‘alâ külli şey’in Kadiyr;

O’na aittir semâların ve arzın mülkü... Diriltir ve öldürür! O, her şeye Kaadir’dir.

3-) HUvel’Evvelu vel’Âhıru vezZâhiru velBâtın* ve HUve Bi kulli şey’in ‘Aliym;

“HÛ”dur, Evvel, Âhir, Zâhir, Bâtın (“HÛ”dan gayrı olarak hiçbir şey yoktur)! O Bi-küllî şey’in (Esmâ’sıyla her şey’i yaratmış olan olarak) Aliym’dir (Bilen’dir şeylerin tamamını)!

4-) HUvelleziy halekasSemâvati vel’Arda fiy sitteti eyyamin sümmesteva ‘alel’Arş* ya’lemu ma yelicu fiyl’Ardı ve ma yahrucu minha ve ma yenzilu minesSemâi ve ma ya’rucu fiyha* ve HUve me’akum eyne ma küntüm* vAllâhu Bima ta’melune Basıyr;

O, semâları ve arzı altı süreçte yaratan, sonra da arşa istiva edendir! Arza gireni ve ondan çıkanı; semâdan inzâl olanı ve onun içinde urûc edeni bilir... Nerede olursanız O sizinle (hakikatinizin Esmâ ül Hüsnâ’sıyla varolması sonucu) beraberdir(Mâiyet sırrına işaret). Allâh yaptıklarınızı (yaratan olarak) Basıyr’dir.

5-) LeHU MülküsSemâvati vel’Ard* ve ilAllâhi turce’ul umûr;

O’na aittir semâların ve arzın mülkü! İşler Allâh’a rücu ettirilir.

6-) Yuliculleyle fiynnehari ve yulicunnehare fiylleyl* ve HUve ‘Aliymun Bi zatissudur;

Geceyi gündüze dönüştürür, gündüzü de geceye dönüştürür! O, sadırların zâtı olarak (içlerindekilerin Esmâ’sıyla hakikati olarak)Bilen’dir!

7-) Aminu Billâhi ve RasûliHİ ve enfiku mimma ce’alekum mustahlefiyne fiyh* felleziyne amenû minküm ve enfeku lehüm ecrun kebiyr;

Esmâ’sıyla hakikatiniz olan Allâh’a ve Rasûlüne iman edin... Sizi halife kıldığı şeylerden (O’nun namına) infak edin! Sizden iman eden ve infak eden kimseler var ya, onlar için çok büyük karşılık vardır.

8-) Ve ma leküm lâ tu’minune Billâhi, verRasûlu yed’ukum litu’minu BiRabbiküm ve kad ehaze miysâkaküm in küntüm mu’miniyn;

Esmâ’sıyla hakikatiniz olan Allâh’a niçin iman etmiyorsunuz? Rasûl, Esmâ’sıyla sizi yoktan var kılan Rabbinize iman etmeniz için davet ederken ve üstelik de sizin mîsakınızı almışken! Eğer iman edenlerseniz!

9-) HUvelleziy yünezzilu ‘alâ ‘abdiHİ âyâtin beyyinatin liyuhriceküm minezzulümati ilenNûr* ve innAllâhe Biküm leRaûfun Rahıym;

O, sizi (cehalet) karanlıklarından Nûr’a çıkarmak için apaçık işaretleri kuluna tenzîl edendir (tafsilen)... Muhakkak ki Allâh sizden Raûf’tur, Rahıym’dir.

10-) Ve maleküm ella tunfiku fiy sebiylillâhi ve Lillâhi miyrasüsSemâvati vel’Ard* lâ yesteviy minküm men enfeka min kablilfethı ve katel* ülaike a’zamu dereceten minelleziyne enfeku min ba’du ve katelu* ve küllen ve’adAllâhulHüsna* vAllâhu Bima ta’melune Habiyr;

Ne oluyor size ki, semâların ve arzın mirası Allâh’a ait olduğu hâlde (sonunda her şeyinizi dünyada terk edeceğiniz hâlde), Allâh yolunda infak etmiyorsunuz? Sizden, fetihten önce infak etmiş ve savaşmış kimse (bunu yapmayanla) bir olmaz! Bunlar derece itibarıyla, (fetihten) sonra infak etmiş ve savaşmış kimselerden daha büyüktür! Allâh hepsine en güzeli vadetmiştir. Allâh yaptıklarınızda Habiyr’dir.

11-) Men zelleziy yukridullahe kardan hasenen feyuda’ıfehu lehu ve lehu ecrun keriym;

Kim ki, Allâh’a karz-ı hasen (güzel bir ödünç) versin de, Allâh da onu, katlayarak ona artırsın! Onun için cömert bir ecir de vardır.

12-) Yevme teralmu’miniyne velmu’minati yes’a nuruhüm beyne eydiyhim ve Bieymanihim buşrakümülyevme cennatun tecriy min tahtihel’enharu halidiyne fiyha* zâlike huvelfevzul ‘azıym;

O gün iman eden erkekleri ve iman eden kadınları, nûrları önlerinde ve sağlarında koşarlarken görürsün... “Bu süreçte sizin müjdeniz, içinde sonsuz yaşamak üzere, altlarından nehirler akan cennetlerdir! İşte bu çok büyük kurtuluşun ta kendisidir!” (denilir).

13-) Yevme yekulül münafikune velmünafikatu lilleziyne amenûnzuruna naktebis min nurikum kıylerci’u veraekum feltemisu nûra* feduribe beynehüm Bisurin lehu bab* batınuhu fiyhirrahmetu ve zahiruhu min kıbelihil ‘azâb;

O gün ikiyüzlü (münafık) erkekler ve ikiyüzlü kadınlar, iman edenlere: “Bizi bekleyin ki nûrunuzdan yararlanalım” der! “Geriye dönün de bir nûr araştırın” denildi. Derken aralarına kapısı olan bir sur (geçilmez perde) çekilir ki, onun bâtını (iç âlemi) içinde rahmet vardır, onun zâhiri azap tarafındandır.

14-) Yunadunehüm elem nekün me’aküm* kalu bela ve lakinneküm fetentum enfüseküm ve terabbastüm vertebtüm ve ğarretkümül’emaniyyu hattâ câe emrullahi ve ğarreküm Billâhil ğarur;

(İkiyüzlüler) onlara (iman edenlere): “Sizinle beraber değil miydik?” diye seslenirler. “Evet ama siz, Allâh’ın emri (ölüm) gelesiye kadarki süreçte, nefslerinizi fitneye düşürdünüz (imanı yaşamadınız), gözetleyip durdunuz, şüphe ettiniz, kuruntular da sizi aldattı ve o çok aldatıcı da (bilincinizdeki şartlanmışlık fikirleri) Allâh’la (siz O’ndan var oldunuz ne yapsanız bir şey olmaz size, kuruntusuyla)sizi aldattı!”

15-) Felyevme lâ yu’hazu minküm fidyetun ve lâ minelleziyne keferu me’vakümünnar* hiye mevlaküm* ve bi’sel masıyr;

Bugün artık ne sizden (münafıklar) ve ne de hakikat bilgisini inkâr edenlerden bir kurtuluş bedeli alınır! Sığınağınız Nâr’dır... O (Nâr) sizin mevlânızdır... Ne kötü dönüş yeridir o!

16-) Elem ye’ni lilleziyne amenû en tahşe’a kulubühüm lizikrillâhi ve ma nezele minelHakkı, vela yekûnu kelleziyne ûtülKitabe min kablu fetale ‘aleyhimul’emedu fekaset kulûbühüm* ve kesiyrun minhüm fasikun;

İman edenler için, Allâh’ın zikri (hatırlanışı) ve Hak’tan inzâl olana bilinçlerinin huşû duyması vakti gelmedi mi? Ki daha önce kendilerine kitap verilenler gibi olmasınlar (ibadetleri âdete dönüşmesin, çalışmalarını düşünerek hissederek yapsınlar)! Onların (İsrailoğullarının) üzerlerinden uzun müddet geçmişti de (ibadetleri âdete dönüşmüştü), bu yüzden kalpleri katılaşmıştı (yaptıklarını düşünüp hissedip yaşamadan, âdet diye yapmaya başlamışlardı)! Onlardan (Yahudilerden) çoğunun inançları bozuktur!

17-) I’lemu ennAllâhe yuhyiyl’Arda ba’de mevtiha* kad beyyenna lekümül’âyâti le’alleküm ta’kılun;

İyi bilin ki Allâh, ölümünden sonra arzı diriltir! Aklınızı kullanasınız diye size işaretleri açık - seçik beyan ettik.

18-) İnnel mussaddikıyne velmussaddikati ve akredullahe kardan hasenen yuda’afu lehüm ve lehüm ecrun keriym;

Muhakkak ki sadaka veren erkekler ve sadaka veren kadınlar ve Allâh’a güzel bir ödünç verenler var ya, onlara kat kat artırılır... Onlar için cömert bir bedel de vardır.

19-) Velleziyne amenû Billâhi ve RusuliHİ ülaike hümussıddiykune, veşşühedau’ ‘ınde Rabbihim* lehüm ecruhüm ve nuruhüm* velleziyne keferu ve kezzebu BiâyâtiNA ülaike ashâbul cahıym;

Esmâ’sıyla hakikatleri olan Allâh’a ve Rasûlüne iman edenlere gelince, işte onlar sıddıkların ve Rablerinin indînde şehîdlerin (Âl-u İmran: 18’de belirtilen şehâdet; halk anlayışına göre şehit değil. A.H.) ta kendileridirler! Onların mükâfatları ve nûrları vardır (hem Nebiye hem Rasûle iman etmişler)... Hakikat bilgisini inkâr edenler ve varlıklarındaki Esmâ işaretlerimizi yalanlayanlar var ya, işte onlar cahîm (cehennem)in ashabıdırlar.

20-) I’lemu ennemelhayatüddünya le’ıbun ve lehvun ve ziynetün ve tefahurun beyneküm ve tekasürun fiyl’emvali vel’evlad* kemeseli ğaysin a’cebelküffare nebatuhu sümme yehiycü feterahu musferren sümme yekûnu hutama* ve fiyl’ahıreti ‘azâbün şediydun ve mağfiretun minAllâhi ve rıdvan* ve melhayatüddünya illâ meta’ulğurur;

İyi bilin ki dünya hayatı sadece bir oyundur, bir eğlencedir, bir süstür; aranızda bir büyüklenme ve mallarda ve evlatta çoğalma yarışıdır(Bunlar) şu misaldeki gibidir: Yağmurun yeşerttiği ekinle mutlu olurlar ama sonra bakarsın ki o yeşillikler kurur, sararır ve toprak olur hepsi! Sonsuz gelecek yaşamda ise ya şiddetli bir azap veya Allâh’tan bir mağfiret ve Rıdvan vardır. Dünya hayatı nesneleri, kendini aldatmaktan başka bir şey değildir.

21-) Sabiku ila mağfiretin min Rabbikum ve cennetin ‘Arduha ke’ArdisSemâi vel’Ardı, u’ıddet lilleziyne amenû Billâhi ve RusuliHİ, zâlike fadlullahi yü’tiyhi men yeşa’* vAllâhu Zülfadlil ‘Azıym;

(O hâlde) Rabbinizden bir mağfirete ve Esmâ’sıyla hakikati olan Allâh’a ve Rasûllerine iman edenler için hazırlanmış olan, genişliği semâ ve arzın genişliği gibi olan bir cennete, yarışarak koşun! İşte bu Allâh’ın fazlıdır ki onu dilediğine verir! Allâh, Zül Fadlil Aziym’dir (büyük lütuf sahibidir).

22-) Ma esabe min musıybetin fiyl’Ardı ve lâ fiy enfüsiküm illâ fiy Kitabin min kabli en nebraeha inne zâlike ‘alAllâhi yesiyr;

Arzda (bedeninizde - dış dünyanızda) ve nefslerinizde (iç dünyanızda) size isâbet eden hiçbir musîbet yoktur ki, bizim onu yaratmamızdan önce, bir kitapta (ilim boyutunda oluşmuş) olmasın! Muhakkak ki bu Allâh üzerine çok kolaydır!

23-) Likeyla te’sev ‘alâ ma fateküm ve lâ tefrahu Bima ataküm* vAllâhu lâ yuhıbbu külle muhtalin fehur;

(Bunu bildiriyoruz) ki elinizden kaçana üzülmeyesiniz ve size verdiği ile de sevinip şımarmayasınız! Allâh çok övünen kibirli hiçbir kimseyi sevmez!

24-) Elleziyne yebhalune ve ye’murunenNase Bilbuhl* ve men yetevelle feinnAllâhe HUvelĞaniyyulHamiyd;

Onlar (zenginliğiyle övünen kibirliler) cimrilik yapan ve insanlara cimriliği emreden kimselerdir! Kim (Allâh’tan) yüz çevirirse, muhakkak ki Allâh Ğaniyy’dir, Hamiyd’dir.

25-) Lekad erselna RusuleNA Bilbeyyinati ve enzelna me’ahümülKitabe velMiyzane liyekumenNasu Bilkıst* ve enzelnelHadiyde fiyhi be’sün şediydün ve menafi’u linNasi ve liya’lemAllâhu men yensuruhu ve Rusulehu Bilğayb* innAllâhe Kaviyyun ‘Aziyz;

Andolsun ki Rasûllerimizi apaçık deliller olarak irsâl ettik ve onlarla birlikte Hakikat ve Sünnetullâh BİLGİsini ve mîzanı da (muhakeme - dengeleme) inzâl ettik ki, insanlar kıst’ı (adaleti) ayakta tutsunlar! Kendisinde şiddetli bir güç bulunan ve insanlar için faydaları olan (kanda mevcut; mağma - insan bedenindeki demir ilişkisi?) Hadiyd’i (demir) de inzâl ettik ki Allâh, kendisine ve Rasûllerine gayblarında kimin yardım ettiğini bilsin. Muhakkak ki Allâh Kaviyy’dir, Aziyz’dir.

26-) Ve lekad erselna Nuhan ve İbrahiyme ve ce’alna fiy zürriyyetihimen Nübüvvete velKitabe feminhüm mühted* ve kesiyrun minhüm fasikun;

Andolsun ki Nuh’u ve İbrahim’i irsâl ettik... Nübüvvet’i ve Kitabı (Hakikat ve Sünnetulah BİLGİsini) onların zürriyetleri içinde oluşturduk! Onlardan hakikate eren vardır... (Ama) onlardan çoğu inancı bozuk kişilerdir!

27-) Sümme kaffeyna ‘alâ asârihim BiRusuliNA ve kaffeyna Bi ‘Iysebni Meryeme ve ateynahul İnciyle ve ce’alna fiy kulubilleziynettebe’uhu re’feten ve rahmeten, ve rehbaniyyete nibtede’uha ma ketebnaha ‘aleyhim illebtiğae rıdvanillâhi fema ra’avha hakka ri’ayetiha* feateynelleziyne amenû minhüm ecrehüm* ve kesiyrun minhüm fasikun;

Sonra Rasûllerimizle onların eserleri üzere takviye ettik! Meryem’in oğlu İsa ile de takviye ettik; Ona İncil’i (müjde olan BİLGİ)verdik... Ona tâbi olanların kalplerinde şefkat, sınırsız hoşgörü ve rahmet ve Ruhbaniyet (Allâh’a ermeyi) oluşturduk; bu amaçla yaptıkları ruhbaniyet çalışmalarını ise (çok büyük korku dolayısıyla sırf uhrevî - ruhanî yaşama dönük çalışma) onlar uydurdular! (Oysa) onu (Ruhbaniyeti) onlara mükellef kılmamıştık. Ancak Allâh’ın rıdvanını (cennet nimetlerini) talep etmek için bunu başlattılar... (Ama) ona hakkıyla da riayet etmediler! Onlardan iman edenlere ecirlerini verdik... (Ancak) onlardan (ruhbanlardan)çoğunun inancı bozuktur!

28-) Ya eyyuhelleziyne amenûttekullahe ve aminu BiRasûliHİ yü’tiküm kifleyni min rahmetiHİ ve yec’al leküm nuren temşune Bihi ve yağfir leküm* vAllâhu Ğafûrun Rahıym;

Ey iman edenler! Allâh’tan korunun ve Rasûlü olarak Esmâ’sıyla açığa çıkışına iman edin ki rahmetinden size iki pay versin ve sizin için kendisiyle yürüdüğünüz bir nûr oluştursun ve sizi mağfiret etsin... Allâh Ğafûr’dur, Rahıym’dir.

29-) Liellâ ya’leme ehlülKitabi ella yakdirune ‘alâ şey’in min fadlillâhi ve ennelfadle Biyedillâhi yü’tiyhi men yeşa’* vAllâhu Zülfadlil ‘Azıym;

Tâ ki ehl-i kitap (din - hakikat ilmi verilmiş olanlar) Allâh’ın lütfundan bir şey elde edemeyeceklerini bilsinler... (Biline ki) kesinlikle lütuf Allâh’ın eliyledir (onların kazanması değil), onu dilediğine verir... Allâh, “Zül Fadlil Aziym”dir.

125 / 188

Bunlar da İlginizi Çekebilir

Bu Kitabı İndirebilirsiniz!